Organizowane przez firmę Team Prevent Poland Forum Liderów Ochrony Środowiska to cykliczna inicjatywa, która stwarza płaszczyznę do wspólnych spotkań, dyskusji i wymiany doświadczeń, a przede wszystkim odzwierciedla praktyczne zastosowanie przepisów prawa ochrony środowiska. Ideą spotkań jest propagowanie prośrodowiskowego rozwoju działalności przemysłowych, tak aby ograniczyć ich wpływ na środowisko naturalne.
Podczas IX edycji FLOŚ, mającej miejsce 8 lipca 2015 roku w Czechowicach-Dziedzicach, grono ekspertów oraz specjalistów ds. ochrony środowiska miało okazję podjąć dyskusję na temat Lean and Green jako koncepcji wspomagającej „ekoprodukcję”.
Spotkanie rozpoczęła prelekcja dr n. ekon. Iwony Burki, wyjaśniająca genezę Lean. Lean Management jest syntezą zasad, metod i technik stosowanych do usprawniania całej organizacji w duchu minimalizowania marnotrawstwa. Jej podstawowymi założeniami są tzw. „zasady Lean”, zgodnie z którymi należy dążyć do osiągania wartości produktu poprzez: identyfikowanie strumienia wartości, tworzenie przepływu i wyciąganie, przy ciągłym dążeniu do doskonałości. Lean opiera się na eliminowaniu tzw. muda, czyli marnotrawstwa, w tym strat, wynikających z czynności, za które klient nie chce zapłacić, a które nie powiększają wartości produktu, jednocześnie konsumując zasoby.
Podczas prelekcji zwracano uwagę, że w wyniku wdrożenia koncepcji Lean uzyskuje się tak zwane „odchudzanie” wielu procesów organizacyjnych. W efekcie można w znaczący sposób ograniczyć straty. Uczestnicy Forum zastanawiali się, jakie przejawy marnotrawstwa występują w ich firmach i wymieniali się doświadczeniami, w jaki sposób można je wyeliminować.
Do niedawna wdrażanie działań proekologicznych w zakładach wielu przedsiębiorców wiązało z dużymi kosztami. Tymczasem integracja koncepcji Lean z zarządzaniem środowiskowym tzw. Lean and Green pozwala zmniejszyć cenę wytworzonego produktu lub usługi. Eliminacja występujących w zakładzie strat pozwala obniżyć koszty produkcji: mniejsze zużycie wody, energii, surowców oraz ograniczenie ilości wytwarzanych odpadów. W rezultacie wzrasta efektywność środowiskowa organizacji, a zmniejsza się negatywny wpływ na zdrowie człowieka i środowisko. Dr Iwona Burka zaznaczyła, iż identyfikowanie i minimalizowanie marnotrawstwa środowiskowego to pierwszy z etapów „koprodukcji”.
Redukcja negatywnego wpływu zakładu na środowisko jest możliwa przy zastosowaniu m.in.: map strumieni wartości (VSM), 5 x Dlaczego?, warsztatów Kaizen czy też 5S.
Wielu uczestników Forum wykorzystuje obecnie te narzędzia, jednak w podejściu jakościowym. Natomiast np. mapy procesów produkcyjnych mogą z powodzeniem przedstawiać dane o zużyciu mediów, surowców, ilości wytwarzanych odpadów, emisjach. Dzięi temu możliwe jest precyzyjne identyfikowanie marnotrawstw: nadmiernego wykorzystania surowców i energii, emisji zanieczyszczeń oraz wytwarzania odpadów na każdym z etapów produkcji. Dzięki temu możliwe jest planowanie bardziej skutecznych działań, gdyż minimalizują one negatywny wpływ już u samego źródła, a nie tylko skutki prowadzonej działalności.
Korzyści z zastosowania Lean and Green to niewątpliwie wzrost efektywności środowiskowej, a także poprawa wizerunku wśród klientów umożliwiająca zwiększenie konkurencyjności na rynku. W drugiej części Forum redaktor portalu leancenter.pl Jakub Kocjan zwrócił uwagę na temat działania zespołowego w procesach wspomagających ekoprodukcję. Koncepcja Lean and Green wprowadza ciągłe doskonalenie procesów w organizacji, na wszystkich szczeblach przedsiębiorstwa. Uczestnicy zgodnie stwierdzili, iż ciągłe doskonalenie jest możliwe tylko przy zaangażowaniu wszystkich pracowników, szczególnie bezpośrednio-produkcyjnych. Osoby najbliższe procesowi produkcyjnemu mają najlepsze pomysły rozwiązań poprawiających efektywność środowiskową. Podkreślano, że równie istotna jest efektywna komunikacja z przełożonymi. Zastanawiano się, jak sprawić, aby pracownicy zgłaszali swoje rozwiązania usprawnień oraz jak wynagradzać ich za dobre pomysły.
Budując „szczupłą” organizację nie można zapominać o tym, że powinien w niej funkcjonować jeden system zarządzania, integrujący zasady zaczerpnięte z rozmaitych dostępnych koncepcji zarządzania i obejmujący w sposób jednorodny wszystkie aspekty działalności.
Kolejna X edycja Forum Liderów Ochrony Środowiska odbędzie się już w listopadzie. Warto na bieżąco śledzić informacje na stronie organizatora www.teamprevent.pl.
Organizator IX FLOS
www.teamprevent.pl
Nowoczesna Gospodarka Odpadami 3-4/2015
